U tụy – Bước tiến mới trong chẩn đoán xác định

          Nội soi siêu âm được đánh giá là một cuộc cách mạng trong lĩnh vực nội soi, đồng thời là phương tiện hỗ trợ đắc lực trong việc chẩn đoán và điều trị các bệnh lý về tiêu hóa. Với hệ thống nội soi thế hệ mới, tân tiến nhất hiện nay (bao gồm hệ thống nguồn nội soi CV190 kết hợp hệ thống nguồn siêu âm EU-ME2 của hãng Olympus), Khoa Tiêu hóa – Nội soi, Bệnh viện đa khoa Quốc tế Hải Phòng đã triển khai kỹ thuật chọc hút tế bào bằng kim nhỏ dưới hướng dẫn của nội soi siêu âm (Endoscopic ultrasound-guided fine needle aspiration: EUS-FNA) giúp phát hiện sớm, đánh giá chính xác tính chất và giai đoạn của các khối u tụy, mang lại cơ hội điều trị tốt nhất cho người bệnh. Đặc biệt, Bệnh viện đa khoa Quốc tế Hải Phòng cũng là cơ sở y tế đầu tiên và duy nhất tại Hải Phòng triển khai kỹ thuật này.

Giải phẫu bệnh lý (mô bệnh học, tế bào học, cell bloc…) luôn được coi là tiêu chuẩn vàng trong chẩn đoán xác định các bệnh lý về khối u. Việc sinh thiết các khối u để lấy bệnh phẩm làm giải phẫu bệnh không phải lúc nào cũng thuận lợi, đặc biệt là các khối u tụy. Do nằm sâu trong ổ bụng và gần các mạch máu lớn nên việc sinh thiết chúng bằng các phương pháp thông thường (dưới hướng dẫn của siêu âm, dưới hướng dẫn của CT…) qua đường thành bụng trở nên khó khăn và luôn tiềm ẩn nhiều rủi ro như thủng ruột, chảy máu, nhiễm trùng… Vì vậy, khi nội soi siêu âm ra đời, những hạn chế của các phương pháp trên đã được khắc phục. Dưới hướng dẫn của nội soi siêu âm, việc chọc hút tế bào u tụy bằng kim nhỏ được thực hiện an toàn, chính xác và có hiệu quả hơn.

Các bác sĩ thực hiện kỹ thuật chọc hút tế bào bằng kim nhỏ dưới hướng dẫn của nội soi siêu âm cho bệnh nhân

Chọc hút tế bào bằng kim nhỏ dưới hướng dẫn của nội soi siêu âm (EUS-FNA) là một thủ thuật xâm lấn tối thiểu, được tiến hành tương tự như nội soi dạ dày có gây mê. Do đầu dò siêu âm được gắn ở đầu dây soi sẽ áp sát vào các khối u tụy qua đường dạ dày – tá tràng nên nội soi siêu âm giúp định vị đúng, đánh giá một cách toàn diện về kích thước, ranh giới, mức độ xâm lấn của tổn thương và giúp tránh được các mạch máu lớn. Đồng thời, dưới hướng dẫn của nội soi siêu âm, một cây kim chọc hút nhỏ (FNA) sẽ được đưa qua kênh sinh thiết của dây soi vào trong khối u để lấy bệnh phẩm chính xác nhất, hạn chế tối đa việc lấy nhầm ở vị trí lành hay hoại tử. Từ đó cho chẩn đoán chính xác về tính chất của khối u và là căn cứ để các bác sĩ lâm sàng xây dựng phác đồ điều trị tốt nhất cho người bệnh.

Khoa Tiêu hóa – Nội soi, Bệnh viện đa khoa Quốc tế Hải Phòng đã triển khai hiệu quả kỹ thuật trên, mang lại cơ hội điều trị sớm cho người bệnh. Điển hình là 2 trường hợp bệnh nhân V.X.Đ, 55 tuổi, ở Hưng Hà, Thái Bình và bệnh nhân B.Đ.V, 63 tuổi ở Cát Dài, Lê Chân, đi khám phát hiện thấy khối u vùng thân tụy. Cả 2 bệnh nhân đều được chỉ định làm nội soi siêu âm can thiệp chọc hút tế bào khối u tụy bằng kim nhỏ để làm giải phẫu bệnh. Kết quả đều là: Ung thư biểu mô tuyến xâm nhập. Như vậy, việc phát hiện sớm và xác định chính xác tính chất khối u là ác tính đã góp phần làm tăng cơ hội điều trị với tỷ lệ hồi phục cao cho người bệnh.


Chọc hút tế bào bằng kim nhỏ dưới hướng dẫn của nội soi siêu âm (EUS-FNA) không chỉ được áp dụng cho các tổn thương tụy như u tụy, viêm tụy mạn, viêm tụy tự miễn… mà còn được chỉ định và cho kết quả tốt với các khối u, hạch trong trung thất; các khối u nằm dưới niêm mạc đường tiêu hóa: thực quản, dạ dày, tá tràng, trực tràng…; các khối u và hạch trong ổ bụng khác: u gan, u túi mật, u đường mật… Bằng việc làm chủ và ứng dụng kỹ thuật chọc hút tế bào bằng kim nhỏ dưới hướng dẫn của nội soi siêu âm đã mang lại hiệu quả khám chữa bệnh cao nhất cho người bệnh tại Khoa Tiêu hóa – Nội soi, Bệnh viện đa khoa Quốc tế Hải Phòng.

Leave a reply