Dậy thì sớm là một trong những nguyên nhân gây thấp lùn ở trẻ em

Dậy thì là giai đoạn phát triển giới tính lớn nhất của trẻ kèm theo sự thay đổi về thể chất, hình thái, tâm lý và nhận thức.

Dậy thì sớm là sự phát triển các đặc tính sinh dục phụ (tuyến vú, lông mu, lông nách, trứng cá, giọng nói, kích thước dương vật, tinh hoàn) trước 9 tuổi ở trẻ trai và trước 8 tuổi ở trẻ gái hoặc là kinh nguyệt xảy ra trước 9,5 tuổi ở trẻ gái.

Hiện nay, dậy thì sớm đang là mối quan tâm rất lớn của các y bác sỹ tuy nhiên các bậc cha mẹ chưa thực sự để tâm nhiều trong vấn đề này.Trong những năm gần đây số lượng trẻ bị dậy thì sớm ngày càng tăng cao. Tại Bệnh viện Đa khoa quốc tế Hải Phòng hàng ngày đã và đang khám, sàng lọc và phát hiện được rất nhiều trẻ bị dậy thì sớm từ rất nhiều lứa tuổi, nhỏ nhất là hơn 2 tuổi.

Nguyên nhân của dậy thì sớm rất đa dạng. Ở trẻ nữ 90% là không tìm thấy nguyên nhân, chỉ 10% có liên quan đến các bệnh lý ở hệ thần kinh TW như u não, bại não, não úng thủy….Ở trẻ nam 50% nguyên nhân của dậy thì sớm lại là do các bệnh lý của hệ thần kinh, của tuyến sinh dục và tuyến thượng thận. Qua một số nghiên cứu thì có khoảng 5% trẻ trai và 1% trẻ gái DTS có tính chất di truyền liên quan đến đột biến gen. Ngoài ra theo nhiều nghiên cứu thì trẻ thừa cân béo phì có nguy cơ phát triển trẻ dậy thì sớm cao hơn so với trẻ bình thường.

Các biểu hiện của dậy thì sớm ở trẻ khá đa dạng, chỉ cần bố mẹ trẻ quan sát theo dõi con hàng ngày rất dễ nhận thấy:

– Ở trẻ nữ đó là: tuyến vú to có thể 1 bên hoặc 2 bên, có lông mu, lông nách, có trứng cá, sự tăng trưởng chiều cao rất nhanh ( 10 – 12 cm/ năm), những bạn phát hiện muộn có thể đã có dịch nhày âm đạo hoặc có kinh nguyệt.

– Ở trẻ nam ban đầu là tăng kích thước tinh hoàn ( dấu hiệu này rất khó phát hiện) sau đó là sự xuất hiện của trứng cá, giọng nói ồm hơn, có lông mu, lông nách thậm chí là sự tăng kích thước của dương vật.

Các ảnh hưởng của dậy thì sớm:

-Quá trình dậy thì sớm gây cho trẻ nhiều trở ngại về mặt tâm lý đặc biệt với trẻ nữ, trẻ có tâm lý xấu hổ khi phải đối mặt với hiện tượng kinh nguyệt và sự phát triển của ngực so với các bạn cùng trang lứa

-Trẻ dậy thì sớm có thể trở thành mục tiêu của lạm dụng tình dục do chức năng sinh sản có thể hoàn thiện.

-DTS làm cốt hóa xương sớm khiến trẻ bị lùn khi trưởng thành. Nếu không được điều trị, khi trưởng thành chiều cao của trẻ gái chỉ đạt tầm 1,45 – 1.52 m, chiều cao của trẻ trai chỉ đạt tầm 1.51 – 1.56m.

-Hiện nay đã có thuốc điều trị dậy thì sớm, hầu hết những trẻ điều trị bằng thuốc đều đạt hiệu quả. Tuy nhiên cần phát hiện và điều trị sớm, theo một số nghiên cứu, hiệu quả cải thiện chiều cao của thuốc chỉ phát huy tác dụng tốt khi trẻ phát hiện và điều trị trước 8 tuổi. Sau độ tuổi này, hiệu quả cái thiện chiều cao của thuốc rất kém, chỉ còn hiệu quả về mặt tâm lý và xã hội.

Do vậy những trẻ có các dấu hiệu của dậy thì sớm cần khám và làm xét nghiệm để phát hiện sớm, điều trị kịp thời